Zegar słoneczny poziomy i księżycowy


Zegar słoneczny poziomy i księżycowy, Niemcy, II poł. XVII w.
Zegar ma kształt ośmioboku, w środku którego umieszczono kompas. Wokół niego znajdują się trzy pasy z oznaczeniami. Pierwszy z nich to tarcza zegara księżycowego w kolorze czerwonym, na kolejnej tarczy są oznaczenia dni miesiąca księżycowego w kolorze czarnym, a w ostatnim znajduje się tarcza zegara słonecznego z oznaczeniami w kolorze czarnym.
Przy krawędzi zegara został przymocowany składany pion, na którego zwieńczeniu znajduje się skala kątowa. Wskazówką tego zegara jest nić zaczepiona w środku beleczki umieszczonej nad kompasem.
Aby odczytać godzinę w dzień, należy, za pomocą opaski przesunąć nić na odpowiednią szerokość geograficzną. Zegar należy zorientować odpowiednio do stron świata, uwzględniając deklinację magnetyczną, wówczas z cienia nitki można odczytać godzinę czasu prawdziwego słonecznego. Zegar księżycowy działa na podobnej zasadzie jak zegar słoneczny, z tą różnicą, że najpierw za pomocą wskaźnika umieszczonego na godzinie 12 przesuwamy tarczę zegara księżycowego na dany dzień i z cienia odczytujemy godzinę.