Kuratorka: Monika Przypkowska

 

Cykliczność pór roku i ruch solarny nad ludzką głową sprawiały, że dawne społeczności doświadczały czas jako rotacyjny ruch koła. Każdy koniec stawał się początkiem, przeszłość i przyszłość nie istniały, teraźniejszość rozciągała się w wieczność.

Wieloelementowa instalacja Alicji Bielawskiej w galeryjnej przestrzeni Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie jest opowieścią o czasie i rzeczach w takiej właśnie metafizyczno-antropologicznej perspektywie. Zaprezentowane przez artystkę rzeźby, tkaniny, ceramika i rysunki to – jak podkreśla ich twórczyni – autonomiczne artystyczne obiekty, które pozostają jednak we wzajemnych relacjach. Kształty obiektów nawiązują do przedmiotów codziennego użytku, przeskalowanych lub przekształconych przez pamięć. Powracające w różnorodnych technikach kolory i formy tworzą tu swoistą axis mundi. To oś kosmosu przecinająca codzienność – punkt zatrzymania czasu, czyli, jak niegdyś wierzono, miejsce, gdzie następuje kontakt tego, co było i tego, co będzie.

Rozplanowane przez Bielawską punkty, diagonale, spirale i łuki tworzą narrację na skraju świata empirii, zmysłów i ducha. Są wizualnym kodem geometrycznej abstrakcji, która jest rozmiękczona odręcznym rysunkiem, nieregularnością ścianek naczyń, plamami na tkaninach. Prowadzą przez sensualne doświadczenie koloru i haptyczności różnorodnych materiałów. Są wreszcie ramą dla kosmicznych sił, które wiążą obiekty Bielawskiej w opowieść o nich samych, naszych wzajemnych relacjach z rzeczami i splątaniu czasu pomiędzy nimi.

Jak w każdej kosmografii, mikro-wszechświat Bielawskiej posiada także swój gwiezdny zwornik – Słońce. Mieniące się ciepłymi barwami tkaniny i szkliwa stworzonych ręką artystki pomiętych, ceramicznych wazonów są niczym materialny znak pogańskiej epifanii światła. Alchemiczną moc promieni przywołują tu także zawieszony na ścianie galerii ceramiczny gnomon i rozmieszczone na kolistych trajektoriach kolorowe półsfery, a życiodajność Słońca odbija się wachlarzem kolorów w parawanach z tkanin barwionych cebulą, wrotyczem, czarnym bzem i świerkiem. W kosmicznym uniwersum Bielawskiej cykl życia możemy zobaczyć w perspektywie rzeczy, natury i nas samych. W konstrukcji wystawy artystka uczyniła z ludzkiej figury ważny punkt odniesienia, metrum proporcji dla niemal wszystkiego, co dookoła. Człowiek nie jest tu jednak miarą wszechrzeczy – lecz zaledwie i aż – jej częścią składową. Dlatego w siatce linii integrujących wystawę czeka na publiczność nie pułapka, lecz namysł nad czasem, pamięcią, rzeczami i światłem, które w nas i obok nas bytują.

 

Alicja Bielawska (ur. 1980) jest artystką wizualną, tworzy rysunki i rzeźby, instalacje, pisze wiersze. Jej prace koncentrują się wokół materialnej sfery codzienności i relacji pomiędzy przedmiotami, wnętrzami a wspomnieniami. Dotyka w nich także kwestii względności naszej percepcji i roli pamięci. Do swoich realizacji wprowadza również elementy choreografii i performansu. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim (2005) i sztuk pięknych na Gerrit Rietveld Academie w Amsterdamie (2009), obroniła doktorat na Międzywydziałowych Środowiskowych Studiach Doktoranckich na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku (2022). Ukończyła dwustopniowe kursy choreografii eksperymentalnej w Centrum w Ruchu w Warszawie (2017, 2020). W 2015 roku nominowana była do nagrody Spojrzenia 2015 – Nagroda Deutsche Bank, współorganizowanej przez Zachętę Narodową Galerię Sztuki, a w 2016 roku do nagrody Paszporty Polityki w kategorii sztuki wizualne. Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie dwukrotnie zamówiło u niej realizacje site-specific (w 2013 i 2018). Współpracuje również przy spektaklach tanecznych z choreografkami o międzynarodowej renomie, tworząc scenografie, kostiumy, instalacje. Jej prace znajdują się w kolekcjach m.in. Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi i Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie. Wystawą Dom odziany. Dostrajanie się do sezonowej wyobraźni reprezentowała Polskę razem z CENTRALĄ i Aleksandrą Kędziorek na London Design Biennale 2021. Wystawa była następnie pokazywana w 2022 roku na Design Biennale BIO 27 Super Vernaculars w Ljubljanie i na Lisbon Architecture Triennale 2022. Wykładowczyni Wydziału Projektowania School of Form Uniwersytetu SWPS w Warszawie i Fundacji Atelier w Warszawie. Mieszka i pracuje w Warszawie.

Zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Wystawa współfinansowana przez Gminę Jędrzejów
Sponsorem wystawy jest Świętokrzyski Bank Spółdzielczy w Jędrzejowie

Wystawa będzie prezentowana 14.VI-17.VIII.2025 r.