MUZY POŚRÓD ORĘŻA


Artyści tworzący w domu Przypkowskich w Jędrzejowie
w latach II wojny światowej

wystawa czasowa
listopad 2019 – styczeń 2020

Inter arma silent Musae (Pośród oręża muzy milczą) – ta starożytna sentencja oznacza, że w czasie wojny twórczość artystyczna schodzi na dalszy plan. Jednak kiedy Polska pogrążyła się w mrokach hitlerowskiej okupacji, w Jędrzejowie muzy całkiem nie zamilkły…

Podczas okupacji część domu Przypkowskich została zaanektowana przez Niemców. Przymusowi goście traktowali gospodarzy poprawnie, głównie ze względu na lekarską profesję Feliksa Przypkowskiego. W pozostałej części domu nadal mieszkała rodzina Przypkowskich i ich goście, których zawierucha wojenna rzuciła do Jędrzejowa. Między nimi znaleźli się artyści, zaprzyjaźnieni z rodziną w czasach przedwojennych. Niektórzy z nich ukrywali się przed aresztowaniami i pozostawali w gościnie dłużej, inni przyjeżdżali tylko na krótko, by znaleźć wytchnienie i móc „poczuć się człowiekiem wśród ludzi”.

W latach 1939-1945 przez pokoik gościnny „na górce” „przewinęli się”: Zofia Fijałkowska, Jadwiga Umińska, Monika Żeromska, Tadeusz Cieślewski syn, Stefan Mrożewski, kompozytor Roman Palester. Wystawa przypomina ich prace, powstałe w tych trudnych czasach i podarowane gospodarzom jako wyraz wdzięczności za gościnę…