Zegar słoneczny perski – typu Stedmana


Zegar słoneczny perski – typu Stedmana, Persja, XVIII w.
 
Dzisiaj prezentujemy zegar słoneczny, który niewątpliwie przykuwa uwagę swoim bogatym wzornictwem, wszystkie jego wzory i oznaczenia wykonano metodą grawerunku.
Przyrząd składa się z okrągłej puszki kompasu z zegarem, połączonej zawiaskiem z wieczkiem i dwóch płytek w kształcie krążka. Krążki zawierają w języku perskim nazwy miast świata arabskiego.
Na spodzie puszki znajdują się: kompas z igłą magnetyczną w kształcie strzały oraz nazwy stron świata i miejscowości w języku perskim. Całość przykryta jest ochronną szybką, na którą nałożona jest tarcza zegarowa ze składanym gnomonem i wskaźnikiem kierunku Mekki. Gnomon osadzony jest na ażurowym wzorze, którego cztery wierzchołki opisano głównymi kierunkami geograficznymi.
Po odczytaniu wartości numerycznej miasta, należy ustawić wskaźnik na odpowiadającej jej pozycji na obwodzie tarczy, a przyrząd według kompasu odpowiednio do stron świata. Gnomon wskazuje tylko południe słoneczne, a podstawową zasadą tego instrumentu jest wskazywanie kierunku Mekki, co ma fundamentalne znaczenie, gdyż w czasie modlitw odmawianych przez wiernych muszą być zwróceni w jej kierunku.